Meteen maar even met de deur in huis: nee, overprikkeling (ook wel: overspannenheid) is absoluut geen aanstellerij. Sterker: eigenlijk is het in deze drukke wereld die dagelijks van alles van ons verwacht een godswonder dat we er niet veel vaker even bij moeten gaan liggen. Zo zijn sommige mensen bekaf na een middagje shoppen, een dag werken of een avond uitgaan, anderen kunnen niet tegen te veel geluid, gesprekken van collega’s (kantoortuingedoe), hebben concentratieproblemen of worden helemaal gék van potdichte ramen en deuren.
Veel verschillende varianten dus, die allemaal kunnen duiden op overprikkeling: de situatie waarin er meer van onze zintuigen wordt gevraagd dan we kunnen verwerken.
Wat zijn de klachten?
Door overprikkeling kunnen klachten optreden, zoals:
- vermoeidheid
- lusteloosheid
- stressverschijnselen (een ‘vol’ hoofd hebben bijvoorbeeld)
- stemmingswisselingen
- een aanhoudend verdrietig gevoel of huilbuien
- onzekerheid
- snel ongeduldig zijn
- televisie of radio niet verdragen
- gevoeligheid voor alcohol
- slechte concentratie
- hoofdpijn, nekklachten, spierpijn
Wat is de oorzaak?
Met de symptomen herkennen ben je er nog niet, want belangrijker is dat de oorzaak van de overprikkeling verdwijnt. En die vinden vergt wat denkwerk: hoe lang heb je al klachten, wanneer zijn ze begonnen en wat was de aanleiding? Je kunt zowel korte- als lange-termijn overprikkeld zijn, waarbij die laatste variant lastiger terug te draaien is.
Wat kan ik al doen?
Neem in ieder geval deze tips in acht:
- Neem meteen rust. Overprikkeling kan zich op meerdere vlakken manifesteren, zowel in je lichaam als in je hoofd. Schakel een tandje terug als de symptomen te sterk worden, dan heb je te veel van jezelf gevraagd. Een grote schoonmaak in je agenda en de natuur opzoeken is een goed begin.
- Reflecteer. Als je al langere tijd rondloopt met je klachten is het interessant om reflectie tot te passen: hoe is je leef- en denkpatroon de afgelopen tijd geweest? Wat kun je anders doen om je goed en fit te voelen? Mocht je daar alleen niet uitkomen, kijk dan hier voor eventuele begeleiding.
- Leer je afschermen. Van alles dat je moe maakt of energie slurpt. Dat kan natuurlijk niet altijd (werk en een gezin laten zich bijvoorbeeld niet makkelijk negeren), maar leer keuzes maken. Zo kan het helpen om de televisie zoveel mogelijk uit te laten (lees een boek of ga wandelen), niet te veel (drukke) afspraken te maken. Mochten je klachten werk gerelateerd zijn: bespreek dan eens met je werkgever of je (tijdelijk) minder, of in ieder geval anders kan gaan werken.
- Vraag hulp. Bij je dagelijkse verplichtingen kan je ook geholpen worden. Vraag hulp en zeg vaker nee; je hebt je energie nodig om er weer bovenop te komen.
- Nogmaals: neem rust! Overprikkeling gaat altijd over het gevoel dat je méér en beter moet, dat je jezelf voorbij bent gerend om aan een verwachting te voldoen die –blijkbaar- niet zo goed voor je is. Daar mag je nu mee stoppen.
Bron: Zilveren kruis